Er zijn zeer veel aanbieders van schroefbits. Veel meer aanbieders dan fabrikanten overigens. Ieder merk probeert de aandacht van de eindgebruiker te trekken met beloftes van superieure kwaliteit, spectaculaire coatings en exotische namen.
Wat betekenen al die heftige specificaties in de praktijk?
In dit artikel leg ik zowel oude als de laatste ontwikkelingen uit op het gebied van schroefbits en geef ik aan waar cobit® staat. Dus eigenlijk zou dit artikel moeten heten: Techniek achter Cobit schroefbits.
Om het verhaal af te trappen is het van belang te weten dat er 3 fundamentele fabricage methodes zijn voor bits:Frezen (verspanen), smeden en persen.De respectievelijke marktaandelen zijn circa 30% gefreesd, 60% geperst en 10% gesmeed. Iedere fabricagemethode heeft zijn eigen voor- en nadelen.
Frezen
Voor schroefgevallen waarbij het belangrijk is dat de bit perfect past in de schroef, bijvoorbeeld als men een klemeffect wil hebben. De bit heeft duidelijke scherpe kanten. Door het verspanen wordt er ingegrepen in de stuctuur van het materiaal en ontstaan er kleine scheurtjes. Hierdoor is het toelaatbaar draaimoment lager dan bij bijvoorbeeld gesmede bits.
Smeden
Door de herhaalde klappen op het materiaal totdat de bits de gewenste vorm heeft, zal het materiaal verdichten. Het materiaal verbetert daardoor en het toelaatbaar draaimoment zal duidelijk hoger zijn dan bij gefreesde bits. De pasnauwkeurigheid is echter minder omdat de hoeken wat ronder zijn.
Persen
Deze fabricage methode is de goedkoopste en de slechtste. Met één enkele klap wordt de bit in zijn gewenste vorm geslagen. Zowel pasvorm als draaimoment zijn slecht. De meeste A-merken hebben dergelijke bits niet in het assortiment.
Coatings
Fabrikanten voorzien bits graag van een coating. In sommige gevallen is het nut uitsluitend optisch maar de volgende coatings hebben wel degelijk technisch nut.
Diamant coating
De punt van de bit wordt voorzien van kleine diamantstukjes. Deze stukjes bijten zich als het ware vast in de schroefkop.Een TiN-coating (zie later) zorg ervoor dat de diamantdeeltjes goed verankert zitten aan de bit en niet in het zachtere materiaal van de bit worden gedrukt en hun functie verliezen.
Door de diamanten is de aandrijving van de bit sterker. De bit glijdt niet uit de schroef en als gebruiker hoef je minder hard te drukken op je machine of schroevendraaier.
TiN coating
Titanium-nitride is een zeer hard materiaal (95HRc) en is zeer slijtvast.Bits gecoat met TiN zijn slijtvaster dan ongecoate bits en gaan daardoor langer mee.
Er zijn 2 fabricagemethodes om bits te voorzien van TiN:
PVD – Physical Vapour Deposition
Herkenbaar aan het feit dat de bit maar half voorzien is van een gouden laag. De Titanium-Nitridelaag wordt aangebracht bij een temperatuur van 250 graden Celcius. Deze laag heeft een hardheid van 90 HRc. Het voordeel is een verhoogd toelaatbaar draaimoment bij een hoge slijtvastheid.
CVD – Chemical Vapour Deposition:
Herkenbaar aan de volledig gouden kleur van de bit. De Titanium-Nitridelaag wordt aangebracht bij een temperatuur van 780 graden Celcius en gaat een zeer vaste verbinding met de bit aan. De laag heeft een hardheid van 95 HRc. Een CVD-bit heeft een verhoogd toelaatbaar draaimoment bij een extreem hoge slijtvastheid. De standtijd is hoger dan bij PVD-bits.
Schroefbits worden vaak om uitsluitend cosmetische redenen voorzien van een coating; zoals een gouden kleur of chroom e.d.
Coatings die geen verhoging van de standtijd geven zijn: Chroom, nikkel, zink, fosfaat en lak.
Ook zijn er fabrikanten die als basislaag voor hun diamant een galvanische coating gebruiken zoals nikkel. Dat is goedkoper dan TiN maar nikkel is zacht en het gevolg is dat de diamantdeeltjes weggedrukt worden in de toplaag en hun functie verliezen.
Impact schroefbits
Impact schroefbits worden gemaakt van een aangepaste staalsoort en een ander hardingsproces dan reguliere bits. Fabrikanten beconcurreren elkaar fel en laten niet veel los over de fabricagemethoden. Feit is dat goede impact-bits worden gesmeed. Men probeert een optimum te bereiken tussen taaiheid en slijtvastheid. De wat langere lengte van de bits, gecombineerd met de torsie-zone (dunnere hals) helpt verder het klappen van de machine op te vangen.
Bij het werken met impact-machines wordt het uiterste gevraagd van de combinatie van machine, bithouder, schroefbit en schroef. Je zou verwachten dat de schroef de zwakke schakel is maar in werkelijkheid is dat de schroefbit; de schroeven zijn namelijk met velen. Een goede impact-bithouder helpt de bit te overleven.
Mocht je willen weten welke schroefbits je het beste kunt inzetten voor jouw klus, neem contact met ons op.